سازه فضاکار یک سیستم خرپای سه بعدی است که دهانه های آن در دو جهت گسترش یافته اند و اعضای آن فقط تحت تاثیر کشش و فشار قرار دارند. این سازه ها از مدول های یکسان و تکرار شونده با لایه های موازی در بالا و پایین (مشابه میله های فوقانی و تحتانی خرپا) تشکیل می گردند.قاب های فضایی در ساختمان های مدرن کاربرد فراوانی دارند. از این نوع قاب ها بیشتر در سقف هایی با دهانه بزرگ تر در ساختمان های مدرن تجاری و صنعتی دیده می شود.

انواع سازه های فضاکار

سازه فضایی گنبدی
سازه فضایی تخت
سازه فضایی قوسی
سازه فضایی چند لایه
سازه فضایی تک لایه
سازه فضایی با فرم آزاد

مزایای سازه فضاکار

-زیبایی – عبور تاسیسات از داخل سازه اجرا شده – سبک بودن – سرعت – هزینه پایین در دهانه بزرگ –

امکان باز کردن و بستن مجدد سازه – تولید قطعات در کارخانه – تغییر در فضای ایجاد شده – ضریب ایمنی بالا –

نداشتن محدودیت دهانه – نداشتن ضرورت نظم در تکیه گاهها – توانایی نصب جرثقیل بر روی سازه –

کنترل کیفیت بالا به دلیل تولید صنعتی – امکان نصب هر نوع پوشش بر روی سازه –

سهولت در بسته بندی و حمل و نقل ارزان – امکان اجرای سازه فضایی در هر شرایط آب و هوایی

معایب سازه فضاکار

هزینه بالا در دهانه های کوچک
فاصله ستونها در فضاکار

در سیستم سازه فضاکار، امکان استفاده از ستون گذاری نا منظم و با دهانه های مختلف وجود دارد. به لحاظ معماری بسیار انعطاف پذیر بوده و امکان اجرای این سازه ها با هر نوع ستون گذاری موجود می باشد. به صورت متداول تا دهانه های 60 متر از این سازه ها استفاده می شود.
ضخامت سقف سازه فضاکار

ضخامت سقف در سازه فضاکار به عواملی چون دهانه و شکل سازه و میزان بار وارده به سازه بستگی دارد. با توجه به عوامل فوق امکان استفاده از شبکه های دو لایه، سه لایه، و … وجود دارد که طبیعتا صخامت سقف سازه فضاکار نیز وابسته به این عوامل می باشد.

سازه فضایی گنبدی

سازه فضایی تخت

سازه فضایی قوسی

سازه فضایی چند لایه